To jest ustawa przełomowa na rzecz bezpieczeństwa, a budowa obrony cywilnej i infrastruktury ochrony ludności jest dla rządu absolutnym priorytetem – przekonywał wicepremier podczas konferencji prasowej poświęconej pracom nad ustawą.
Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę o ochronie ludności i obronie cywilnej w ostatecznej formie – przekazała Kancelaria Prezydenta. Ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej to kompleksowe rozwiązania,
które są odpowiedzią na społeczne zapotrzebowanie na bezpieczne i odporne środowisko cywilne w kontekście zagrożeń militarnych i pozamilitarnych. Nowa ustawa koncentruje się na bezpieczeństwie obywateli i nie wpływa na swobody obywatelskie. Konstrukcja systemu ochrony ludności została oparta na już istniejących strukturach. Chodzi o optymalne wykorzystanie potencjału Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego
(szczególnie PSP i OSP), struktur zarządzania kryzysowego, Systemu Powiadamiania Ratunkowego, Państwowego Ratownictwa Medycznego, podmiotów leczniczych oraz organizacji pozarządowych.
W czasie pokoju zadania w obszarze ochrony ludności będą realizowały podmioty ochrony ludności, natomiast w czasie wojny te same podmioty, ale przekształcone w organizacje obrony cywilnej, co jest zgodne z prawnymi uregulowaniami międzynarodowymi przyjętymi przez Polskę. Zawarte w ustawie definicje pozwalają na uporządkowanie omawianej problematyki w polskim systemie prawnym, uwzględniając wszystkie obowiązujące dotychczas regulacje prawne z zakresu szeroko rozumianej ochrony ludności.
Ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej, w celu uporządkowania istniejącego stanu prawnego, wprowadza również definicje m.in. zasobów ochrony ludności, oceny ryzyka (zdefiniowanego w sposób odmienny niż na potrzeby zarządzania kryzysowego), zagrożenia, społecznej odporności oraz pomocy doraźnej i pomocy humanitarnej.
Rozwiązania nie tworzą nowych struktur, lecz wskazują aktualnie funkcjonujące struktury oraz organizacje publiczne (organy, instytucje, służby). To na nich będzie oparte funkcjonowanie systemu ochrony ludności i obrony cywilnej. Przepisy określają odpowiedzialność organów rządowych i samorządowych, a ponadto służb, inspekcji i straży oraz innych podmiotów mających w zakresie swoich kompetencji zadania związane z ochroną ludności.
Budownictwo ochronne (obiekty zbiorowej ochrony)
Ustawa tworzy system ewidencji, utrzymywania i budowania schronów i ukryć doraźnych na potrzeby ludności. Zapewnia wsparcie finansowe realizacji tych przedsięwzięć. Organy ochrony ludności, na obszarze swojej właściwości miejscowej, mają zaplanować niezbędną liczbę i pojemność obiektów zbiorowej ochrony. Uwzględnią przy tym w szczególności liczbę ludności przebywającą na danym obszarze oraz przewidywane rodzaje zagrożeń. Budowle ochronne i miejsca doraźnego schronienia powinny spełniać wymagania określone w przepisach budowlanych, a ponadto wymagania techniczne i
lokalizacyjne. To w szczególności odpowiednia wytrzymałość, środki przeciwpożarowe, wentylacja, wyjścia ewakuacyjne, zaopatrzenie w energię i wodę, odprowadzanie ścieków i rozwiązania służące przetrwaniu osób znajdujących się w budowli ochronnej oraz spełnianie polskich norm. Ponadto powinny być zaprojektowane jako obiekty podwójnej funkcji, w sposób umożliwiający ich wykorzystanie zgodnie z potrzebami właścicieli lub zarządców. Za zaplanowanie liczby i pojemności obiektów zbiorowej ochrony odpowiadają organy ochrony ludności, na obszarze swojej właściwości.
Na finansowanie zadań z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej przeznacza się corocznie środki w wysokości nie niższej niż 0,3 proc. PKB.
