Na podstawie ustawy z dnia 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej Szef Obrony Cywilnej (SOC) po ogłoszeniu mobilizacji personelu obrony cywilnej, uwzględniając konieczność zwiększenia lub uzupełnienia stanu osobowego personelu obrony cywilnej podejmuje decyzję o przeprowadzeniu naboru ochotniczego.Według ustawy, w momencie wprowadzenia stanu wojennego i w czasie wojny ochrona ludności staje się obroną cywilną. Jej celem będzie ochrona ludności cywilnej przed zagrożeniami wynikającymi z działań zbrojnych i ich następstw.
Nabór ochotniczy do OC ogłaszają wojewodowie w formie komunikatów w prasie, radiu, telewizji, Internecie, jak również w inny sposób przyjęty na obszarze ich działania, podając miejsce i termin przeprowadzenia naboru oraz preferowane kwalifikacje zawodowe i predyspozycje oczekiwane od osób, które zgłoszą się do pełnienia służby w obronie cywilnej (OC) w drodze naboru ochotniczego „ochotnicy”.
Deklaracja zawiera następujące informacje o ochotniku:
1) imię i nazwisko;
2) datę i miejsce urodzenia;
3) miejsce zamieszkania;
4) adres do korespondencji;
5) wykształcenie;
6) wykonywany zawód;
7) posiadane umiejętności i uprawnienia państwowe.
Może także wskazywać preferowane przez ochotnika miejsce służby w obronie cywilnej.
Wojewoda, we współpracy z organami obrony cywilnej, kwalifikuje ochotnika, na podstawie jego zdolności do realizacji zadań w obronie cywilnej.
Wojewoda ustala, w uzgodnieniu z właściwym miejscowo szefem wojskowego centrum rekrutacji, możliwość powołania ochotnika do służby w obronie cywilnej przy uwzględnieniu posiadanego przez ochotnika przydziału mobilizacyjnego, przydziału organizacyjno-mobilizacyjnego, pracowniczego przydziału mobilizacyjnego albo wyłączenia z obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny. Oznacza to, że tak wybrane osoba w razie “W” może nie zostać powołana do stawienia jednostki wojskowej, jeśli będzie wypełnić służbę w obronie cywilnej.