Szwecja wzmacnia swoją obronę cywilną (OC). Nowe fundusze mają być przeznaczone m.in. na rezerwy żywności, opiekę zdrowotną i schrony.
W ostatnich latach sytuacja bezpieczeństwa w sąsiedztwie Szwecji uległa dramatycznemu pogorszeniu. W odpowiedzi rząd wprowadza największą od czasów zimnej wojny modernizację krajowego systemu obrony totalnej. W projekcie budżetu na 2026 rok, partie koalicji Tidö proponują nowy pakiet wzmacniający obronę cywilną. Środki te zostaną przeznaczone na lepsze gromadzenie zapasów w służbie zdrowia, renowację schronów, tworzenie nowych rezerw żywności oraz zwiększenie gotowości gmin i regionów. Łącznie, w latach 2026–2028, na obronę cywilną przeznaczono około 12 miliardów koron szwedzkich.
Skala zmian
Kiedy obecny rząd objął władzę, szwedzka obrona cywilna cierpiała na brak odpowiedniego finansowania, nadzoru i struktury. W odpowiedzi na pogarszającą się sytuację bezpieczeństwa rząd zdecydował o radykalnej zmianie kursu i przeprowadzeniu gruntownej przebudowy. Zwiększyło to środki przeznaczone na obronę cywilną aż siedmiokrotnie – z około 2,7 miliarda koron w 2022 roku do około 19,4 miliarda w 2028 roku.
Wiele jeszcze pozostaje do zrobienia. Należy szybko zwiększyć odporność i zdolności odstraszania Szwecji, co wymaga natychmiastowego wzmacniania obrony cywilnej. W związku z tym rząd proponuje nowy pakiet budżetowy o wartości około 12 miliardów koron na lata 2026–2028. Dodatkowo, środki, które były „zamrożone” w budżecie na 2025 rok, zostały przeznaczone na przyszłe priorytety obrony cywilnej. Propozycje te są wynikiem porozumienia między rządem a partią Szwedzcy Demokraci.
Gotowość zaopatrzeniowa
W latach 2026–2028 na zdecentralizowaną gotowość zaopatrzeniową zostanie przeznaczony 1 miliard koron rocznie. Środki te umożliwią zakup materiałów dla obrony cywilnej, z których część trafi do gmin i regionów. Decyzje o inwestycjach będą podejmowane w oparciu o ogólne potrzeby obrony totalnej.
Opieka zdrowotna i społeczna
Sprawnie działający system opieki zdrowotnej w stanie podwyższonej gotowości, a ostatecznie w czasie wojny, jest kluczowym elementem szwedzkiej obrony totalnej. Rząd inwestuje w ten sektor łącznie 4,9 miliarda koron w latach 2026–2028. Fundusze te zostaną wykorzystane między innymi na:
- Wdrożenie krajowego testowania NAT (Nucleic Acid Testing), co umożliwi współpracę w zakresie dostaw krwi z sojusznikami.
- Wzmacnianie dostępności, niezawodności operacyjnej i zdolności do opieki nad dużą liczbą rannych.
- Tworzenie w gminach i społecznościach zapasów produktów medycznych.
- Zwiększanie gotowości na transgraniczne zagrożenia zdrowotne.
Bezpieczeństwo żywnościowe
Aby zapewnić całej populacji dostęp do żywności w przypadku poważnych zakłóceń – np. kryzysu w czasie pokoju, podwyższonej gotowości lub wojny – należy zwiększyć odporność łańcucha dostaw żywności. Rząd planuje inwestycje w środki, takie jak tworzenie awaryjnych rezerw żywności. Dotyczy to przede wszystkim zbóż i kluczowych surowców do produkcji pierwotnej, ale także późniejszych etapów w łańcuchu dostaw żywności. W projekcie budżetu na 2026 rok rząd przeznacza łącznie 2,1 miliarda koron na sektor żywności i wody pitnej na lata 2026–2028.
Gminy i regiony
Szwedzkie gminy i regiony stanowią filar obrony cywilnej i mają dużą odpowiedzialność za zapewnienie gotowości na poziomie lokalnym. W celu dalszego wzmocnienia ich działań rząd przeznaczy na ten cel około 4,6 miliarda koron w latach 2026–2028. Inwestycje mają na celu zwiększenie zdolności w krótkim i długim okresie, na przykład poprzez inwestycje w zaopatrzenie w żywność i zasoby ludzkie.
Ochrona ludności
Silniejsze służby ratownicze i solidna ochrona ludności cywilnej są kluczowymi elementami obrony cywilnej Szwecji. Na te cele przeznaczono łącznie około 1,2 miliarda koron w latach 2026–2028. Środki te zostaną wykorzystane na:
- Wprowadzenie służby cywilnej i obszerne szkolenia podstawowe dla służb ratowniczych w stanie podwyższonej gotowości.
- Przyspieszenie renowacji schronów.
- Wprowadzenie specjalnych przestrzeni ochronnych.
- Planowanie ewakuacji i kwaterunku.
Dodatkowo, rząd przeznaczył już wcześniej 100 milionów koron rocznie na Szwedzką Agencję ds. Sytuacji Nadzwyczajnych, aby zmodernizować i ulepszyć schrony ochronne.
Źródło: government.se
